Gmina Pawłów
Informacje praktyczne
- Informacje szczegółoweZwińRozwiń
- Powiat:
- starachowicki
- Gmina:
- Pawłów
- Adres:
- Pawłów
- Region turystyczny:
- Starachowice i okolice
Opis
GMINA PAWŁÓW
Większy obszar gminy stanowi teren otuliny Parku Narodowego i Parku Krajobrazowego. Ok. 78% powierzchni gminy położona jest w Sieradowickim Parku Krajobrazowym i jego otulinie, niewielki fragment terenów znajduje się w otulinie Świętokrzyskiego Parku Narodowego, kilka sołectw we wschodniej części gminy leży w obszarze Chronionego Krajobrazu Doliny Kamiennej. Wschodnia część gminy to obszary chronionego krajobrazu. Na terenie gminy występują różnorodne gatunki flory oraz fauny, w tym wiele prawnie chronionych.
Zapora na Zalewie "Wióry"
Po raz pierwszy nazwa miejscowości Pawłów „Pawlow” pojawiła się w dokumentach historycznych w 1339 roku jako własność Pawła herbu Godziemba. Następnie wymienia ją Jan Długosz w XV w. i Lustracje Województwa Sandomierskiego prowadzone w kolejnych stuleciach XVI, XVII i XVIII. Początki osadnictwa i działalności człowieka na terenach administrowanych obecnie przez Gminę, sięgają znacznie wcześniej. Potwierdziły to badania nad starożytnym hutnictwem świętokrzyskim. Odkryte w Pawłowie, Pokrzywnicy, Chybicach, Ambrożowie, Nieczulicach, Wieloborowicach i Szeligach stanowiska osadnicze, pozostałości piecowisk dymarskich i żużla, świadczą o wysoko rozwiniętej organizacyjnie działalności ludzkiej na tym terenie już na przełomie er, tj. w I w. p.n.e. do IV w. n.e.
Procesy osadnicze oparte o miejscowe bogactwa naturalne i szlaki handlowe ożywają ponownie w XI-XIII w. kiedy to powstają ośrodki w Tarczku Świętomarzy i Chybicach. Kolejny okres ożywienia gospodarczego tych terenów datuje się na XVIII i XIX w., jest ono związane z rozwojem górnictwa i hutnictwa doliny rzeki Kamiennej - realizacją idei ks. Stanisława Staszica, budową „Ciągłego zakładu fabryk żelaznych na rzece Kamiennej”.
Zabytki
Pawłów:
- Neogotycki kościół z XIX wieku pod wezwaniem św. Jana Chrzciciela zbudowany na miejscu kościoła z 1326 roku.
- Pomnik „Ku czci mieszkańców gminy poległych w walce z bolszewikami w 1920r.”
Chybice
• kościół p.w. Św. Małgorzaty fundowany w 1362 roku, gotycki o palmowym sklepieniu wspartym na jednej kolumnie. Ołtarz główny z XVII w.późnorenesansowy o cennych walorach zabytkowych.
Świętomarz
• gotycki kościół z XIV wieku p.w. Matki Bożej Wniebowziętej, z przybudówkami z XIXw., w wyposażeniu m.in. romańska chrzcielnica.
• drewniany kościół z 1621 roku przewieziony z Miedzierzy w 1965 roku. Zachowane szyby okienne z malowidłami ludowymi z XVII w. tzw. „gomółki”.
• wiąz polny - obwód 442 cm, wys. 25 metrów, wiek ok. 300 lat.
Tarczek
- od 1253r. do XIV w., na prawach miejskich. W średniowieczu Tarczek stał się kasztelanią i ośrodkiem administracyjnym dóbr biskupów krakowskich, miejscowość znana w XIII wieku jako osada targowa. W XIV wieku traci na znaczeniu na rzecz Bodzentyna.
• kościół romański z XIII w. p.w. Św. Idziego, wybudowany w miejscu kościoła z XI w. fundowanego przez Władysława Hermana, portal gotycki, wyposażenie renesansowe, barokowe i rokokowe.
- dwupoziomowy kościół ze słynącym łaskami obrazem - Matki Boskiej Bolesnej (kopia obrazu Matki Bożej Licheńskiej)
• Kamienne stacje krzyżowej z Golgotą
• Golgota-33 metrowa budowla z kaplicami różańcowymi i oratoriami, przedstawiająca śmierć Pana Jezusa i martyrologię Narodu Polskiego.
• Panorama Świętokrzyska - ruchoma historia Ziemi Świętokrzyskiej.