Logo
  • PTTK
  • ROT
  • Logo powiatu starachowickiego

Pałac Schoenberga

Informacje praktyczne

  • Informacje szczegółoweZwińRozwiń
    • Rodzaj obiektu:
      • Zabytki techniki
      • Zamki i pałace
    • Powiat:
      starachowicki
    • Gmina:
      Wąchock
    • Adres:
      Wąchock
    • Szerokość geograficzna:
      51.078336296783
    • Długość geograficzna:
      21.015686988831
    • Region turystyczny:
      Starachowice i okolice
    • Telefon:
      brak
    • Noclegi w okolicyZwińRozwiń
    Sabatówka
    Sabatówka

    Sabatówka to miejsce nietypowe. Dom, w którym mieszkają goście to dawna szkoła podstawowa w Wielkiej Wsi. Budynek został wybudowany w 1904 roku. W 1905 roku zaczęły uczyć się tu pierwsze roczniki dzieci. Taką funkcję budynek pełnił do 1989 roku. W latach 90-tych dawną szkołę od gminy Wąchock odkupili Państwo Sabatowscy. W budynku i jego otoczeniu przez ten czas wiele się zmieniło. Na poddaszu budynku powstało kilka funkcjonalnie urządzonych pokoi, na dole kuchnia, jadalnia i salon z kominkiem. Do dyspozycji gości jest też duża weranda, na której można spędzić pochmurne dni grając na przykład w minibilard lub pingponga. W ogrodzie ustawiono huśtawki, jest wiata grillowa i oczka wodne z kaskadami.

    • Wielka Wieś
    • (41) 271-22-67

    Opis

     uwaga ! Ruinę stojącą w Wąchocku nazywa się potocznie pałacem, choć nigdy nim nie była.


    Zgodnie z koncepcją Stanisława Staszica "ciągu fabryk żelaza na rzece Kamiennej" powstała w Wąchocku koksownia. Przetrwała ona do roku 1827. Pięć lat później, uruchomiono w ramach inwestycji Banku Polskiego, zakłady metalowe. Przebudowano wtedy i zmodernizowano cały układ wodny zakładu i niektóre budynki fabryczne. Zakłady metalowe zostały zniszczone przez powódź w 1868 roku. Po przejściu żywiołu zakłady metalowe znajdowały się w stanie ruiny.

    Całość zakupił 23 X 1868 roku Piotr Hutt. Z pozostałości zakładów metalowych zrobił młyn. Wkrótce sprzedał nabyte dobra Robertowi Neumanowi. Po roku 1888 produkowano w zmodernizowanym zakładzie m.in. walce młyńskie i narzędzia rolnicze.Rober Neuman wybudował przy budynkach zakładowych nowoczesną kamienicę - dziś zwaną pałacem Schoenberga od nazwiska zięcia Neumana - Mikołaja Schoenberga, który był kolejnym właścicielem dawnych zakładów metalowych. Kamienicę zaprojektował Franciszek Maria Lanci. Mikołaj Schoenberg zamienił dawne zakłady metalowe w Fabrykę Turbin i Maszyn Młyńskich. Rozwój znacznie ułatwiło dociągnięcie do Wąchocka linii kolejowej, co nastąpiło w roku 1884. Nie zarzucono działalności młynarskiej. M. Schoenberg uruchomił wodny młyn walcowy. Cały kompleks przemysłowy i kamienica pozostawały własnością Schoenbergów do roku 1945.

    Tuż przed zakończeniem II wojny światowej Schoenbergowie byli zmuszeni opuścić Wąchock, a fabrykę i wymienione wcześniej obiekty przejęła gmina. Pałac przechodził różne koleje losu. Był przedszkolem, siedzibą Gromadzkiej Rady Narodowej, zapleczem komunalnej firmy budowlanej, zespołem mieszkań komunalnych dla najbiedniejszych. Był intensywnie eksploatowany, lecz nie remontowany w wyniku czego popadł w ruinę. W 1989 roku gmina sprzedała ruiny pałacu i 35 hektarów nieużytków Januszowi i Krzysztofowi Stępnowskim. W ramach umowy firma zobowiązała się obiekt wyremontować i wybudować na rzecz gminy przedszkole. To drugie przedsięwzięcie zrealizowano, ale na restaurację pałacu zabrakło pieniędzy. Tak więc stan budynków się nie poprawiał, a wręcz odwrotnie. Gmina odkupiła od Stępnowskich grunty i przeznaczyła je pod budowę zbiornika rekreacyjnego. Obecnie obiekt należy do przedsiębiorcy ze Starachowic, który nie wyklucza odrestaurowania budynku i ulokowania w nim hotelu.

     

    Lokalizacja

    Hidden text line that is needed to fix map width
    • 21.015686988831
    • 51.078336296783
    • Wąchock
    • Pałac Schoenberga